Sjećanje na žrtve koje su ubijene 1995. godine u genocidu u Srebrenici obilježava se danas u Potočarima komemoracijom i ukopom 19 posmrtnih ostataka nevino stradalih, ali i širom svijeta.
Komemoracija žrtvama počinje u 11:00 sati u Memorijalnom centru Srebrenica – Potočari gdje će se obratiti mnoge zvanice. Nakon toga će biti odata počast i položeni vijenci za žrtve genocida. Dženaza za 19 žrtava koje će biti danas ukopane počinje u 13:00 sati.
Najmlađa žrtva koja će ove godine biti ukopana je Azmir Osmanović, koji je imao svega 16 godina kada je ubijen. Njegovi posmrtni ostaci pronađeni su u masovnoj grobnici Poljanci, a identificiran je u maju ove godine. Najstarija žrtva koja će naći svoj konačni smiraj je Husein Kurbašić, koji je imao 63 godine u momentu smrti.
U mezarju Memorijalnog centra Potočari – Srebrenica ove godine bit će ukopani:
- Hamzabegović (Abdulah) Vejsil, rođen 1939.
- Mehmedović (Mujo) Muhidin, rođen 1977.
- Kiverić (Ramiz) Fikret, rođen 1978.
- Selimović (Rizvo) Ramiz, rođen 1951.
- Halilović (Zurijet) Esnaf, rođen 1976.
- Delić (Edhem) Zilha, rođena 1971.
- Mujić (Osman) Muamer, rođen 1976.
- Beganović (Mustafa) Mehmed, rođen 1947.
- Aljić (Ramo) Hajro, rođen 1944.
- Aljić (Hajro) Jusuf, rođen 1967.
- Hasanović (Mujo) Zajim, rođen 1968.
- Nukić (Husejin) Asim, rođen 1971.
- Osmanović (Aziz) Azmir, rođen 1979.
- Dautović (Rešid) Nezir; rođen 1969.
- Avdagić (Suljo) Ibrahim, rođen 1950.
- Halilović (Adem) Jusuf, rođen 1948.
- Džananović (Džanan) Salih, rođen 1955.
- Karahodžić (Salih) Meho, rođen 1939.
- Kurbašić (Ibrahima) Husein, rođen 1932. godine.
Osim Azmira Osmanovića, bit će ukopan još jedan maloljetnik, 17-godišnji Fikret Kiverić čiji posmrtni ostaci su ekshumirani u selu Kamenica 2008. godine, a zvanično je identifikovan 2013. godine. Porodica je smogla snage da njegove ostatke ukopa tek osam godina kasnije.
Ove godine, konačan smiraj će naći i jedna žena, Zilha Delić koja je u momentu stradanja imala svega 24 godine. Njeni posmrtni ostaci pronađeni su na Kameničkom brdu 2019. godine, a identificirana je 2020. godine.
Monstruozni plan
Brojni su dokazi o planiranju i izvršenju genocida, a mnogi transkripti i drugi materijali koji svjedoče zločinačkoj namjeri nalaze se u arhivi memorijalnog centra u Potočarima. Neki od tih dokaza upravo govore o noći između 11. i 12. jula 1995. godine kada je plan objelodanjen uskom broju ljudi. Među onima koji su znali za plan, između ostalih, bili su Radislav Krstić, kapetan Momir Nikolić, načelnik za bezbjednosno-obavještajne poslove Bratunačke brigade, Vujadin Popović načelnik za bezbjednost Drinskog korpusa, Ratko Mladić i Radovan Karadžić.
Do 13. jula svi muškarci u Potočarima odvedeni su na mjesta zatočenja u Bratuncu gdje im se pridružio veliki broj ljudi iz kolone Bošnjaka koji su se pokušavali domoći slobodne teritorije – Tuzle i Kladnja. Na taj dan, izvršena su i prva ubistva koja su nastavljena između 14. i 16. jula.
Više od 700 godina zatvora zločincima
Za genocid u Srebrenici u kojem je ubijeno više od 8.000 Bošnjaka je do sada izrečeno više od 50 presuda, a zločinci iz reda srpske vojske dobili su najmanje 700 godina zatvora ne računajući i pet doživotnih kazni.
Prva osoba koja je Haškom tribunalu priznala krivicu i ujedno prvi osuđenik za ovaj zločin bio je bivši pripadnik Desetog odreda Glavnog štaba Vojske Republike Srpske Dražen Erdemović, a posljednja za sada izrečena presuda je zločincu Ratku Mladiću.